मासिक बचत

मासिक बचत योजना भनेको नियमित रूपमा मासिक रूपमा निश्चित रकम बचत गर्ने वित्तीय योजना हो। यो योजना सहकारी संस्था, बैंक, वा वित्तीय संस्थाहरूले आफ्ना ग्राहकहरूलाई दीर्घकालीन बचत गर्न प्रेरित गर्नका लागि सुरु गरिएको हुन्छ। मासिक बचत योजना विशेष गरी स्थिर आय भएका व्यक्तिहरू, साना व्यवसायी, तथा दीर्घकालीन आर्थिक लक्ष्य पूरा गर्न चाहने व्यक्तिहरूका लागि उपयुक्त हुन्छ।

मासिक बचत योजनाका प्रमुख विशेषताहरू:

1. निश्चित रकम बचत:
   • मासिक रूपमा निश्चित रकम सदस्यले बचत गर्नुपर्छ।
2. दीर्घकालीन लक्ष्य:
   • यो योजना मुख्यतः भविष्यका ठूलो खर्चहरूजस्तै घर किन्न, बच्चाको शिक्षा, वा आपतकालीन कोष बनाउनको लागि डिजाइन गरिएको हो।
3. आकर्षक ब्याज दर:
   • बचत गरिएको रकममा वित्तीय संस्थाले आकर्षक ब्याज प्रदान गर्छन्।
4. सुरक्षित बचत:
   • बचत गरिएको रकम पूर्ण रूपमा सुरक्षित हुन्छ, र निश्चित समयपछि निकाल्न सकिन्छ।
5. आफ्नै आवश्यकता अनुसार योजना छान्न सकिने:
   • बचतकर्ता आफ्नो क्षमता र आवश्यकता अनुसार योजना (रकम र अवधि) छान्न सक्छ।

मासिक बचत योजनाका फाइदाहरू:

1. नियमित बचतको बानी:
   • मासिक बचतले नियमित बचत गर्ने बानी बसाल्छ, जसले आर्थिक अनुशासनको विकास गर्छ।
2. ब्याजको लाभ:
   • बचत रकममा अतिरिक्त ब्याज प्राप्त गर्न सकिन्छ, जसले बचतलाई थप आकर्षक बनाउँछ।
3. भविष्यका योजना:
   • बच्चाको शिक्षा, विवाह, घर निर्माण, र आपतकालीन कोष बनाउन सहयोगी हुन्छ।
4. सामाजिक सुरक्षा:
   • नियमित बचतले आर्थिक सुरक्षा प्रदान गर्छ।
5. अग्रीम रकम पाउन सकिने:
   • बचत योजना अन्तर्गत सदस्यले आपतकालीन अवस्थामा बचतको केही अंश निकाल्न सक्ने सुविधा पाउन सक्छन्।

मासिक बचत योजना कसरी सुरु गर्ने?

1. सदस्यता प्रक्रिया:
   • योजना प्रस्ताव गर्ने सहकारी वा वित्तीय संस्थामा सदस्यता लिनुपर्छ।
2. बचतको रकम निर्धारण गर्ने:
   • मासिक बचत गर्ने रकम निश्चित गर्नुपर्छ।
3. सम्झौता गर्ने:
   • निश्चित समय (१ वर्ष, ५ वर्ष, आदि) को लागि सम्झौता गरिन्छ।
4. मासिक रकम जम्मा:
   • प्रत्येक महिनाको तोकिएको मिति भित्र बचत रकम जम्मा गर्नुपर्छ।
5. बचतको नियमित अपडेट:
   • संस्थाले बचतकर्तालाई नियमित रूपमा खाता स्थिति (statement) दिन्छ।

उदाहरण:

• यदि कसैले मासिक ५,००० रुपैयाँ बचत गर्छ भने,
  • १ वर्षमा = ५,००० × १२ = ६०,००० रुपैयाँ।
  • ५ वर्षमा = ६०,००० × ५ = ३,००,००० रुपैयाँ।
  • ब्याज दरको आधारमा यो रकम अझै बढ्न सक्छ।

उपलब्ध विकल्पहरू:

1. छोटो अवधि योजना:
   • १ वर्षदेखि ३ वर्षसम्मको बचत योजना।
2. लामो अवधि योजना:
   • ५ वर्ष वा सोभन्दा लामो समयको लागि।
3. फ्लेक्सिबल योजना:
   • सदस्यको आवश्यकताअनुसार मासिक रकम परिवर्तन गर्न सकिने योजना।